Özellikle kış aylarında ve mevsim geçişlerinde en sık karşılaşılan sağlık sorunlarından olan öksürük, genellikle basit bir viral enfeksiyondan kaynaklanıyor olsa da kimi zaman daha ciddi sağlık sorunlarına da işaret edebilmektedir.
Çocuklarda öksürük ile ilgili bilmeniz gereken her şeyi sizler için bu yazımızda anlattık.
Çocuklarda Öksürüğün Nedenleri
Çocuklarda öksürük, akut (kısa süreli) veya kronik (uzun süreli) olarak görülebilmektedir. Akut öksürük genelde üç haftada kısa sürede iyileşirken, kronik öksürük sekiz hafta, hatta daha uzun sürelerde bile görülebilmektedir.
Çocuklarda öksürüğün en yaygın nedeni olarak viral enfeksiyonlar gösterilmektedir. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonu, çocuklarda öksürüğün %62’sinden sorumlu tutulmaktadır. Bunun dışında aşağıdaki nedenlerle de öksürük oluşumu görülebilmektedir:
- Astım ve alerji
- Bronşit
- Pnömoni
- Gastroözofageal reflü
- Yabancı cisim aspirasyonu
- Hava yolu malazisi
- Bronşiektazi
Çocuklarda öksürük ile birlikte eşlik eden ateş, nefes darlığı gibi semptomlara mutlaka dikkat edilmelidir. Uzun süren ve şiddetli öksürüklerde mutlaka doktor muayenesi tavsiye edilmektedir.
Çocuklarda Öksürüğe İyi Gelen Gıdalar
Doğal yollarla öksürüğü hafifletmek için çeşitli gıdalara başvurmak mümkündür. Yapılan bilimsel araştırmaların gösterdiği üzere, aşağıdaki gıdaların tüketilmesi öksürük semptomlarını hafifletmektedir:
- Bal: Bal, yapılan araştırmalarda öksürük üzerinde en etkili besinlerden biri olarak gösterilmektedir. Özellikle yatmadan önce alınan bir kaşık balın öksürüğü önemli ölçüde azalttığı bilinmektedir.
- Zencefil: Anti-inflamatuar özellikleri sayesinde boğaz tahrişini azaltmaktadır. Bir yaş ve üzeri çocuklar için taze zencefil rendeleyip, sıcak su ile demleyerek karışıma bal ilave edebilirsiniz.
- Limon ve portakal: C vitamini açısından zengin olan bu meyveler bağışıklık sistemini etkin biçimde güçlendirmekte, öksürüğü yatıştırmak için etkili olmaktadır.
- Yulaf ezmesi: Yumuşak dokusu ile boğazı rahatlatan yulaf ezmesi, sütle pişirildiği zaman balgam sökücü etki ortaya çıkarmaktadır.
- Armut ve elma püresi: Bu meyvelerin nemlendirici etkiye sahip olması nedeniyle özellikle kuru öksürük üzerinde olumlu ve yatıştırıcı etkileri olduğu bilinmektedir.
Öksürüğe İyi Gelen Takviyeler Neler?
Bazı besin ve vitamin takviyelerinin bağışıklık sistemini güçlendirerek, enfeksiyon riskini azaltıp semptomları hafifleterek öksürüğe iyi geldiği bilinmektedir.
- C vitamini: Üst solunum yolu enfeksiyonlarında semptom süresini kısalttığına dair bilimsel veriler bulunmaktadır. Yüksek doz (2 gram/gün) C vitamini ve çinkonun birlikte alımı öksürük belirtilerini azaltmaktadır. 4 yaş ve üstü çocuklar için günlük 500 - 1000 mg C vitamini tavsiye edilmektedir.
- Çinko: Soğuk algınlığı süresini kısaltarak öksürüğü önlediği bilinmektedir. 10 - 20 mg/gün dozunda, yemeklerle birlikte alınması halinde enfeksiyon riskinin azaltılmasında etkili rol oynamaktadır.
- Probiyotikler: Lactobacillus türü probiyotiklerin bağışıklık sistemini güçlendirerek dolaylı yoldan öksürüğe iyi geldiği bilinmektedir.
- Omega-3 takviyeleri: Omega-3 ve balık yağı takviyeleri, iltihabı azaltmakta, kronik öksürüklerde faydalı olmaktadır.
Elbette bu takviyelerin dengeli beslenmenin yerini alamayacağını unutmamak önemlidir. Yine aynı şekilde, özellikle kronik öksürükte mutlaka doktor kontrolünden geçmeniz önerilmektedir.
Kaynakça
- Adelaida Lamas et al. - Cough in children - 2014 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24507905/
- Milena Bergmann et al. - Coughing children in family practice and primary care: a systematic review of prevalence, aetiology and prognosis - 2021 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34088294/
- Ahmad Kantar et al. - Why chronic cough in children is different - 2019 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30851475/
- Olabisi Oduwole, Ekong E Udoh, Angela Oyo-Ita, Martin M Meremikwu - Honey for acute cough in children - 2018 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29633783/
- Philippe Vorilhon et al. - Efficacy of vitamin C for the prevention and treatment of upper respiratory tract infection. A meta-analysis in children - 2019 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30465062/