Her gün milyonlarca insanın enerjisini yükseltmek, uykusunu açmak için başvurduğu kafein, günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası hale gelmiş durumda. Kahve, çay ve enerji içecekleri gibi yaygın kaynaklardan alınabilen bu doğal stimülan, beyin fonksiyonlarını uyararak odaklanmayı artırırken, aşırı tüketiminde bazı sağlık risklerine neden olabiliyor.
Kafein, kimyasal adı “1,3,7-trimetilksantin” olan bir alkaloid bileşiktir. Doğal olarak bazı bitkilerde bulunan kafein, merkezi sinir sistemini uyararak beyinde farklı etkilere neden olmaktadır.
Kafein, kahve çekirdekleri, çay yaprakları, kakao gibi farklı bitkilerden elde edilebilirken aynı zamanda sentetik formda da üretilebilmektedir. Kafein, vücutta oldukça hızlı emilmekte, etkilerini genelde 15 ile 45 dakika arasında göstermeye başlamaktadır.
Kafeinin temel etkileri merkezi sinir sistemini uyararak ortaya çıkmaktadır.
Güncel klinik araştırmalarda, kafein tüketiminin metabolizma hızını artırabileceği, termojenik etki yaratarak kilo kontrolü konusunda katkı sağlayabileceğine dair bulgular mevcuttur.
Özellikle çay ve kahve kaynaklardan alınan kafeinin pek çok faydası bulunmaktadır.
Kafeinin zararları genelde aşırı tüketim ile ilgilidir. Yüksek dozlarda, uzun süreli alım halinde bağımlılık oluşturabilir. Yine yüksek dozlarda, uykusuzluk, migren ve benzeri yan etkiler görülebilmektedir.
Gebelikte yüksek kafein tüketimi, erken doğum, düşük doğum ağırlığına neden olabilmekte, düşük riskini artırmaktadır. Hamile kadınların günlük olarak 300 mg dozun üzerine çıkması tavsiye edilmemektedir.
Genel olarak, bireylerde günlük 400 mg kafein alımının aşılmaması önerilmektedir. Doz aşımı yapılmadığı sürece, herhangi bir sağlık sorunu olmayan bireyler için kafeinin herhangi bir ciddi yan etkisi bulunmamaktadır.
Kafein, doğal olarak kahve, çay, kakao ve kola cevizi gibi bitkilerde bulunmaktadır. Farklı besinlerdeki yaklaşık kafein oranını aşağıdaki tablodan inceleyebilirsiniz.
| Besin | Kafein oranı |
| Filtre kahve (bir fincan) | 95 - 100 mg |
| Yeşil çay (bir fincan) | 30 - 50 mg |
| Siyah çay (bir fincan) | 40 - 70 mg |
| Bitter çikolata (28 gram) | 20 - 30 mg |
| Enerji içeceği (250 mililitre) | 80 - 150 mg |
| Kola (330 mililitre) | 30 - 40 mg |
Vücutumuzda doğal olarak üretilemeyen esansiyel yağlardan olan omega-3 yağ asitleri, kalp sağlığından bağışıklık sistemine, beyin fonksiyonlarına kadar pek çok farklı noktada destekleyici role sahiptir.
CLA, vücudun genel yağ oranını azaltma, bağışıklık sistemini güçlendirme gibi pek çok farklı etkiyle ön plana çıkan bir yağ türüdür.
Her gün milyonlarca insanın enerjisini yükseltmek, uykusunu açmak için başvurduğu kafein, günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası hale gelmiş durumda.
